Het spookdorp Palio Pyli mag absoluut niet ontbreken op de lijst met mooiste dorpjes van Kos. Het feit dat hier geen mens meer woont maakt het dorp alleen maar mooier.
Verwar Palio Pyli (ook wel geschreven als Paléo Pili) niet met het hedendaagse dorp Pyli (of Pili). Het moderne Pyli is na Kos-Stad de grootste plaats van het eiland en ligt op een paar kilometer van het oude Pyli af. Als je vanuit het dorp Amanioú in zuidoostelijke richting rijdt dan kom je vanzelf uit bij de parkeerplaats die bij het spookdorp rijdt. Mocht deze vol zijn dan kun je nog doorrijden over een onverharde weg naar een hogerop gelegen tweede parkeerplaats.
In tegenstelling tot de andere archeologische vindplaatsen op het eiland Kos stamt Palio Pyli niet uit het Romeinse tijdperk. Het is een middeleeuws dorp waarvan het kasteel in de elfde eeuw na Christus het eerste bouwwerk was. De reden dat Palio Pyli een spookdorp geworden is, is een tragische. Een uitbraak van de infectieziekte cholera heeft rond het jaar 1830 voor dood en verderf gezorgd. Het dorp is sindsdien niet meer bewoond, waarna het verval al snel intrad. Je ziet dat de natuur de plek langzaamaan weer heroverd heeft op de mens.
Veel is er niet meer over van het dorp. Enkele huisjes en de kerken zijn nog redelijk intact; het kasteel is al duidelijk wat verder vervallen. Tussen de bouwwerken die nog wel als dusdanig te onderscheiden zijn zie je vooral enorm veel stenen. Soms zonder enige patroon, soms herken je de patronen van een gebouw erin. Het geheel is een mooi plaatsje waar je zeker wat mooie foto’s moet kunnen schieten. Ongetwijfeld krijg je ook nog één van de huidige bewoners, de geiten, op de foto. Deze dieren lopen hier in redelijk grote aantallen rond.
Om Palio Pyli te bezoeken moet je wel rekening houden met het feit dat het dorp niet zo eenvoudig te bewandelen is. Vanaf de parkeerplaatsen moet je over hobbelige en vrij smalle trappen naar het dorp lopen. Wie slecht ter been is die zou moeten overwegen om niet te gaan, zeker omdat de stenen ook vrij glad zijn. Dat maakt ook het naar beneden lopen vrij zwaar als je wat gladde zolen hebt.
De twee hoogste punten van het dorp zijn de burcht en de taverna. Beiden liggen op een eigen heuvel en bieden een mooi uitzicht op de omgeving. De taverna is overdag gewoon geopend. Het is de enige plek hier waar je drinken kunt kopen. Mocht je de klim naar boven niet willen maken dan is het meenemen van koel drinkwater naar Palio Pyli zeker aan te raden, vooral als het hartje zomer is.
